by Với mức giá bán điện hiện nay, có lẽ không nhà đầu tư tư nhân nào dám mạnh dạn đầu tư vào ngành điện.
[You must be registered and logged in to see this image.]
Tại cuộc Họp báo công bố Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả vừa được Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức, Thứ trưởng Bộ Công thương, ông Đỗ Hữu Hào đã phủ nhận việc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) không phát huy tối đa công suất của các nhà máy nhiệt điện do giá thành cao dẫn đến thiếu điện và phải cắt điện luân phiên.“Trong những ngày nắng nóng vừa qua, mỗi ngày EVN phải bù lỗ 120 tỷ đồng để phát huy tối đa công suất của các nhà máy nhiệt điện (chạy than và chạy dầu FO). Thậm chí, EVN đã phải chấp nhận lỗ, để sử dụng tối đa công suất của các nhà máy nhiệt điện chạy dầu như Nhà máy Điện Cà Mau, Nhơn Trạch… để phát điện phục vụ nhu cầu sản xuất và công nghiệp”, ông Hào khẳng định và giải hích, việc thiếu điện là do khả năng huy động thuỷ điện rất hạn chế, vì hầu hết hồ chứa nước của các thuỷ điện đều ở mực nước chết, thậm chí dưới mực nước chết.
Trên thực tế, nhiều nhà hàng, khách sạn cũng không dám sử dụng máy phát điện để phục vụ mục đích kinh doanh thiết thực của chính mình, do giá thành cao gấp 4 lần so với sử dụng điện lưới quốc gia. “Vì vậy, một doanh nghiệp nhà nước như EVN chấp nhận bù lỗ để phát điện cho hoạt động sản xuất - kinh doanh và sinh hoạt của người dân là điều đáng ghi nhận”, ông Hào nói. Theo khảo sát của Bộ Công thương, trong sản xuất công nghiệp, xây dựng dân dụng và giao thông vận tải ở nước ta, tình trạng lãng phí năng lượng hiện nay rất lớn. Cụ thể, hiệu suất sử dụng nguồn năng lượng trong các nhà máy nhiệt điện chạy than và chạy dầu của Việt Nam chỉ đạt 28-32%, thấp hơn 10% so với các nước phát triển. Năng lượng tiêu hao cho một đơn vị sản phẩm trong nhiều ngành công nghiệp ở Việt Nam cao hơn nhiều so với các nước trong khu vực (cao hơn Thái Lan và Malaysia từ 1,5 đến 1,7 lần).
Trong khi đó, Việt Nam không phải là quốc gia có nguồn năng lượng dồi dào. Nguồn năng lượng không tái tạo như dầu thô chỉ có thể khai thác 20 năm nữa, than đá mặc dù còn khá dồi dào (nếu tính cả việc khai thác bể than Đồng bằng Sông Hồng), nhưng chỉ 3-4 năm nữa, Việt Nam sẽ phải nhập khẩu than cho để phục vụ hoạt động sản xuất - kinh doanh, trong đó có việc nhập khẩu than cho các nhà máy điện. Hơn nữa, với cơ chế bán điện như hiện nay, thì trong tương lai gần, Việt Nam chưa thể tận dụng được nguồn tài nguyên tái tạo. Nguyên nhân là do giá thành mỗi kWh của nhà máy phong điện hay điện mặt trời thấp nhất cũng vào khoảng 9-10 UScent, tương đương với điện hạt nhân và cao hơn rất nhiều so với thuỷ điện (3-4 UScent) và nhiệt điện (5-6 UScent).Với mức giá bán điện hiện nay chỉ vào khoảng 5,5 UScent/kWh, không nhà đầu tư tư nhân nào dám mạnh dạn đầu tư vào ngành điện”, ông Hào nói và cho biết, trong tương lai, việc đầu tư vào ngành điện cũng khó có thể có lãi như các nước khác do việc tăng giá điện lên mức có lãi (khoảng 9-10 UScent/kWh) khó có thể thực hiện được. Điều đó có nghĩa là, ngành điện vẫn tiếp tục gặp khó khăn trong việc huy động các nhà đầu tư trong và ngoài nước bỏ vốn vào ngành điện.
Bộ Công thương tính toán, nhu cầu tiết kiệm năng lượng của nước ta hiện nay còn rất lớn. Cụ thể, tiềm năng tiết kiệm năng lượng trong công nghiệp sản xuất xi măng, thép, sành sứ, đông lạnh, hàng tiêu dùng… của nước ta có thể đạt trên 20%; lĩnh vực xây dựng dân dụng, giao thông - vận tải có thể tiết kiệm tới trên 30%; khu vực sinh hoạt và hoạt động dịch vụ tiềm năng tiết kiệm năng lượng rất lớn (ước vào khoảng 25-30%)…
Thực tế nêu trên cho thấy, việc sử dụng tiết kiệm và hiệu quả đối với năng lượng nói chung, năng lượng điện nói riêng cần phải được thực hiện nghiêm túc, triệt để. Bên cạnh đó, cơ quan quản lý nhà nước cần xây dựng chế tài để xử lý đối với tổ chức, cá nhân sử dụng lãng phí năng lượng, đặc biệt là người đứng đầu cơ quan, đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước và các cơ quan sự nghiệp công lập.
